काठमाडौं, १२ असोज । फिल्म, गीत र कवितामा आँखालाई मुटुको ऐना भनिएको सुन्नु भएको होला। मानिसहरु अक्सर आफ्नो जिब्रोले बोल्न नसक्ने कुरा आफ्नो आँखाले बोल्छन्। भावना व्यक्त गर्नुका साथै हाम्रो आँखाले हाम्रो स्वास्थ्यको बारेमा पनि बताउँछ। विशेषगरी आँखाको सहायताले तपाई आफ्नो मुटुको स्वास्थ्य थाहा पाउन सक्नुहुन्छ। हृदय हाम्रो शरीरको एक धेरै महत्त्वपूर्ण अंग हो, जसले सम्पूर्ण शरीरमा रगत आपूर्ति गर्न मद्दत गर्दछ। यस्तो अवस्थामा यसको विशेष ख्याल राख्नु जरुरी छ ।
आजकल मुटु सम्बन्धी रोगहरु तिब्र गतिमा बढिरहेका छन् । यस्तो अवस्थामा यसबारे जनचेतना फैलाउन हरेक वर्ष सेप्टेम्बर २९ मा विश्व मुटु दिवस मनाइन्छ । यस अवसरमा आज हामी तपाईलाई आँखा र मुटुको सम्बन्ध के हो र आँखाले मुटुको अवस्था कसरी बताउँछ भन्ने कुरा बताउनेछौँ–
UChicago Medicine को अनुसार, आँखाको पछाडिको रक्त नलीहरू, जसलाई रेटिना भास्कुलेटर भनिन्छ, तपाईंको मुटुको स्वास्थ्यसँग नजिकको सम्बन्ध छ। तपाईले प्रायः देख्नु भएको होला कि एक नेत्र रोग विशेषज्ञले तपाईको आँखाको लेन्स, रेटिना र अप्टिक नर्भ जाँच गर्न उच्च रक्तचाप, धमनी अवरुद्ध, मधुमेह र गठिया जस्ता समस्याहरू जाँच गर्दछ, किनभने यसले यी रोगहरूको संकेत दिन्छ। तपाईंको आँखामा विभिन्न रोगका लक्षणहरू देखा पर्न थाल्नुहोस्।
उच्च रक्तचाप
यदि तपाईंको आँखामा रातो दागहरू देखिन्छन् भने, यो उच्च रक्तचापको संकेत हुन सक्छ अर्थात् उच्च रक्तचाप वा रक्तसंचार सम्बन्धित समस्याहरू। धमनीको पर्खालमा रगतको बल धेरै हुँदा उच्च रक्तचाप वा उच्च रक्तचाप हुन्छ। उच्च रक्तचापले आँखामा रेटिनोप्याथी हुन सक्छ। आँखा पछाडिको रक्तनली धेरै बाक्लो वा साँघुरो भएमा वा ब्लकेज भएमा यो मुटुको समस्याको संकेत हुन सक्छ।
मधुमेह
मधुमेहले आँखाको सानो रक्तनलीलाई हानि पु¥याउन सक्छ। शरीरमा रगतमा चिनीको मात्रा बढेमा आँखाको सानो रक्तनलीमा समस्या आउन सक्छ। मधुमेह रेटिनोप्याथीको विकास गर्नु भनेको अन्ततः अन्धोपन हो।
उच्च कोलेस्ट्रॉल स्तर
यदि तपाईको आँखा वरिपरि पहेँलोपन देखिन्छ भने, यो तपाईको कोलेस्ट्रोलको स्तर बढेको संकेत हो, जुन तपाईको मुटुको लागि खतरनाक छ। आँखा वरपरका यी पहेंलोपनहरू कोलेस्ट्रोलले भरिएका बम्पहरू हुन्, जसलाई हबलतजभबिकmबक भनिन्छ। यी पीडादायी छैनन् र पुरुषहरूमा भन्दा महिलाहरूमा धेरै पटक देखिन्छ। यदि तपाइँ पनि यी संकेतहरू देख्नुहुन्छ भने, तुरुन्त आफ्नो कोलेस्ट्रोल स्तर जाँच गर्नुहोस्।
अन्य हृदय समस्याहरू
तरल पदार्थका कारण आँखा सुन्निने वा आँखा सुन्निने पनि मुटुको समस्याको संकेत हुन सक्छ। यदि तपाईलाई अचानक देख्न समस्या भयो र आँखा जाँच गर्दा रेटिनाको रक्तनलीमा क्लट देखियो भने यो हृदय रोगको लक्षण हुन सक्छ।
