काठमाडौं, १६ मंसिर । रगतमा चिनीको मात्रा बढ्नु स्वास्थ्यका लागि हानिकारक हुन सक्छ । रगतमा चिनीको मात्रा बढ्नु पूर्व–मधुमेह वा मधुमेहको संकेत हुन सक्छ। त्यसैले चिनीको मात्रालाई व्यवस्थित गर्न निकै जरुरी छ । तर, तपाईंको जीवनशैलीका केही बानीहरू यसमा बाधक बन्न सक्छन्। यस कारणले गर्दा, यी बानीहरू परिवर्तन गर्नु तपाईंको स्वास्थ्यको लागि फाइदाजनक हुन सक्छ। आउनुहोस् हामी कसरी उच्च रक्तचापबाट बच्न सक्छौं।
रक्त शर्करा के हो?
हाम्रो शरीरलाई काम गर्न ऊर्जा चाहिन्छ, जुन हामी कार्बोहाइड्रेटबाट प्राप्त गर्छौं। कार्बोहाइड्रेटमा ग्लुकोज हुन्छ, जसले हाम्रो शरीरलाई ऊर्जा प्रदान गर्छ। रगतमा ग्लुकोजको मात्रा बढ्दा रगतमा चिनीको मात्रा बढ्छ, जसले मधुमेहको जोखिम बढाउँछ। यस कारणले गर्दा हामीले स्वास्थ्यसँग सम्बन्धित धेरै समस्याहरूको सामना गर्नुपर्ने हुन सक्छ। रगतमा चिनीको मात्रा बढ्ने समस्यालाई हाइपरग्लाइसेमिया भनिन्छ, जसले प्रायः मधुमेहका बिरामीहरूलाई असर गर्छ।
रगतमा चिनीको मात्रा बढ्नबाट कसरी रोक्ने ?
व्यायाम गर्नुहोस्
रगतमा चिनीको मात्रा बढ्नुको सबैभन्दा ठूलो कारण शारीरिक क्रियाकलापको कमी हो । व्यायाम गर्दा, तपाईंको शरीरले ग्लुकोज प्रयोग गर्दछ, जसले रगतमा चिनीको स्तरलाई कायम राख्छ। यसबाहेक व्यायामले शरीरको बोसो पनि घटाउँछ, जसले मोटोपनाको जोखिम कम गर्छ। व्यायाम मुटुको स्वास्थ्यका लागि पनि फाइदाजनक हुन्छ । त्यसैले हरेक दिन केही समय योग वा एरोबिक व्यायाम गर्नुहोस्।
आहारको ख्याल राख्नुहोस्
खानाको प्रत्यक्ष असर हाम्रो रगतमा चिनीमा पर्छ । धेरै प्रशोधित खाना, धेरै चिनी र नुन भएको खानाले तपाईंको रगतमा चिनीको मात्रा बढाउन सक्छ। त्यसैले आफ्नो आहारमा हरियो सागसब्जी, फलफूल, दही, अनाज आदि समावेश गर्नुहोस्। साथै, ध्यान राख्नुहोस् कि तपाईंको आहारमा कार्बोहाइड्रेटको मात्रा नियन्त्रण गरिन्छ। यसले तपाईको स्वास्थ्यलाई धेरै फाइदा पु¥याउँछ। सबै पोषक तत्वहरू प्राप्त गर्न, रगतमा चिनीको पनि व्यवस्थापन हुनेछ।
फाइबर सेवन बढाउनुहोस्
खानामा फाइबरको मात्रा बढाएर रगतमा चिनीको मात्रा नियन्त्रण गर्न सकिन्छ। फाइबर बिस्तारै पचिन्छ, जसले गर्दा रगतमा चिनीको मात्रा बढ्दैन। यसका साथै फाइबर पाचनका लागि पनि फाइदाजनक हुन्छ । साथै, यो कोलेस्ट्रोल घटाउन र तौल घटाउन पनि उपयोगी हुन्छ।
तनाव कम गर्नुहोस्
हाम्रो जीवनशैलीका कारण हामी तनावको सिकार हुन सक्छौं। तनावका कारण हाम्रो शरीरमा कोर्टिसोल निस्कन्छ, जसले रगतमा चिनीको मात्रा बढाउँछ । त्यसैले तनाव व्यवस्थापन सिक्नुहोस्। योग, ध्यान र जर्नलिंगले तपाईंलाई यसमा मद्दत गर्न सक्छ।
पर्याप्त निद्रा पाउनुहोस्
निद्राको कमीले हाम्रो रगतमा चिनीको मात्रा बढ्न सक्छ। निद्रा नपुग्दा इन्सुलिन प्रतिरोधी क्षमता बढ्छ र तनाव हार्मोन कोर्टिसोल पनि निस्कन्छ । त्यसैले हरेक दिन ७–८ घण्टा पर्याप्त सुत्नु जरुरी छ।
