इलाम,५ मंसिर। निजि तथा पारिवारिक वन मार्फत काठका गोलिया उत्पादनमा किसानले जति दुख गरे पनि बिक्रिका लागि सरकारी नीतिका कारण समस्या भएको छ । तीन तहका सरकार बीचको तालमेल हुन नसकेका कारण समस्या उत्पन्न हुँदा उत्पादित गोलिया बिक्रिमा समस्या आएको इलामका किसानको गुनासो छ ।
इलामबाट ठुलो संख्यामा काठ तथा गोलिया उत्पादन हुने गरेको छ । किसानहरुले बिभिन्न प्रजातिका रुख तथा बिरुवा उत्पादन गरेर हुर्काए पनि काट्न र बेच्न नपाउने सरकारी नितिका कारण समस्या भएको किसानहरुले बताएका छन् ।
सरकारले साल, सखुवा, खयर लगायतका बोटबिरुवा कटानमा प्रतिबन्ध लगाएका कारण समस्या भएको हो । हाल देशमा तिन तहका सरकार क्रियाशिल छन् । तर तिन तहका सरकारले बनाएका विभिन्न निति तथा नियमहरु बाझिएका कारण समस्या भएको किसानको गुनासो छ । सरकारले निजि वन उत्पादकहरुलाई दिनु पर्ने रकम नदिएको समेत बताइएको छ ।
अन्य कृषि पेशामा सम्लग्नहरुलाई अनुदान र राहतका कार्यक्रमहरु आएपनि निजि वन जोगाउन यस्ता कार्यक्रमहरु सरकारले ल्याउन नसकेको सरोकारवालाको भनाई छ । बन ऐन कठोर भएका कारण पनि निजि बन मासिने क्रम बढेको छ । बन जंगललाई पनि एक प्रकारको खेतीकै रुपमा अगाडी बढाउन सके मात्र बन जंगल मौलाउने इलाम नगरपालिकाले जनाएको छ ।
देशको २८ प्रतिशत भुभागमा मात्र वन जंगल रहेको तथ्यांक छ । काट्न हुने र नहुने भनेर विभिन्न प्रजातीका रुखहरुलाई सरकारले छुट्याएका कारण पनि समस्या आएको हो ।तिन तहका सरकारले आफुलाई पायक पर्ने ऐन ल्याएका कारण तालमेल हुन नसकेको सरोकारवालाले बताएका छन् । कानुनी अड्चन भएपनि बिस्तारै साझेदारी कानुन बन्दै जाने र आवश्यक अनुसारको कानुन निर्माण हुँदै जाने सरोकारवालाको आश्वासन छ ।
८० प्रतिशत भन्दा बढि किसान निजि वनमा संलग्न रहेको तथ्याङक छ । तर २०÷२५ प्रतिशत मात्र निजि तथा पारिवारिक वन संगठित छन् । किसानलाई सहुलियत हुने गरि कानुन निर्माण र वढि भन्दा वढि गोलिया उत्पादनमा किसानलाई राहत दिने कार्यक्रम ल्याउन आवश्यक रहेको किसानको भनाई छ ।