निद्रामा हिड्नुको कारण के हो ?

काठमाडौं, ४ साउन । Sleepwalking: स्लीपवॉकिंग  भनेको निद्रामा हिँड्ने रोग हो, जुन तपाईंले अहिलेसम्म चलचित्रहरूमा देख्नुभएको हुनुपर्छ । यसले मानिसहरूलाई वास्तविक जीवनमा पनि असर गर्छ। यो तब हुन्छ जब एक व्यक्ति हिड्छ वा सुतिरहेको बेला पूर्ण रूपमा अनौठो चालहरू गर्दछ । सामान्यतया गहिरो निद्राको समयमा हुन्छ । यो रातको प्रारम्भिक भागमा चरम हुन्छ, त्यसैले निद्रामा हिँड्ने समस्याहरू सामान्यतया निदाएको केही घण्टामा देखा पर्दछ ।
यो समस्या वा बानी हो, यो कत्तिको गम्भीर छ र यसको कारण के हो भनेर विस्तृत रूपमा डा.जया सुकुल, क्लिनिकल साइकोलोजिस्ट, मारेंगो एशिया अस्पताल, फरीदाबादसँग दैनिक भाष्करले गरेको कुराकानीमा आधारित अंश हेरौं ।

निद्रामा हिड्नु भनेको के हो?

निद्रामा हिँड्ने मस्तिष्कको विकारको कारण हुने रोग हो । यसमा मनोवैज्ञानिक र न्यूरोलोजिकल रूपहरू छन् । यसमा व्यक्ति निद्रामा उठ्छ र हिँड्न थाल्छ । यस्तो बानी जुनसुकै उमेरमा सुरु हुनसक्ने तर बालबालिकामा यो बढी हुने गरेको डा. जबकि, धेरैजसो अवस्थामा यो यौवनमा पुगेपछि समाप्त हुन्छ, तर कहिलेकाहीँ यो वयस्कता सम्म रहन सक्छ । उही समयमा, केही मानिसहरूमा, यो बानी ठूलो भएपछि सुरु हुन्छ, जसको केही गम्भीर कारणहरू हुन सक्छन्, यद्यपि यसको उपचार अवस्थित छ।

निन्द्रा लाग्नुको कारण के हो ?

सुत्ने बानीको धेरै मुख्य कारण हुन सक्छन्, जसमध्ये एउटा पर्याप्त निन्द्रा नहुनु हो । तर, यसमा आत्तिनुपर्ने कुरा छैन । मनोवैज्ञानिकहरुका अनुसार निद्रामा हिँडडुल गर्न थालेका यस्ता व्यक्तिले आफ्नो जीवन सामान्य मानिस जस्तै जिउने गर्छन् । तर यदि यो लगातार भइरहेको छ वा सुत्ने बानीले आफैलाई वा अरू कसैलाई हानि गरिरहेको छ भने त्यस्तो अवस्थामा चिकित्सकको सल्लाह लिनुपर्छ।

डा. जया बताउँछिन् तपाई कति घण्टा सुत्नु भएको छ त्यो संख्या होइन, तर निद्राको गुणस्तर महत्त्वपूर्ण छ । त्यसैले केही घण्टा सुते पनि गहिरो निद्रा लिनुहोस्।

यसबाहेक धेरै यात्रा गर्ने र सुत्न नसक्ने व्यक्तिहरूलाई पनि यो समस्या हुन सक्छ।

साथै रोगका कारण बालबालिकालाई चिडचिड हुने गर्छ, जसका कारण निद्रा पूरा हुँदैन । यो पनि एक कारण हुन सक्छ।
कतिपय मानिसहरूलाई निश्चित औषधिको प्रभावले वा चिन्ताको कारणले गर्दा निद्रामा हिँड्ने समस्या हुन सक्छ।

निद्रामा हिड्नेको उपचार के हो?

निद्रामा हिँड्ने कुनै खास उपचार छैन, तर सामान्यतया पर्याप्त निन्द्रा पाउनु र नियमित र आरामदायी सुत्ने समयको दिनचर्या अपनाउनुभयो भने यसले मद्दत गर्न सक्छ।
सुत्ने समय सेट गर्नुहोस् र हरेक दिन यसलाई टाँस्नुहोस्।
तपाईंको सुत्ने ठाउँ शान्त र अँध्यारो राख्नुहोस् ताकि तपाईंको निद्रामा बाधा नहोस्।
सुत्नु अघि क्याफिन जस्ता निश्चित प्रकारका पेय पदार्थहरू पिउनु हुँदैन र सुत्नु अघि शौचालय जानुहोस्।
सुत्नु अघि आफ्नो शरीरलाई आराम गर्ने तरिकाहरू खोज्नुहोस्, जस्तै न्यानो नुहाउने, किताब पढ्ने, वा गहिरो सास लिने यदि तपाईंको बच्चालाई यो समस्या छ भने, उसलाई सामान्य रूपमा सुत्नुभन्दा १६ देखि ३० मिनेट पहिले छोटो समयको लागि बिस्तारै ब्यूँझाउने प्रयास गर्नुहोस्। यसले उसलाई निद्राको चक्र परिवर्तन गरेर निद्रामा हिँड्नबाट रोक्न सक्छ।