एजेन्सी । फुटबलमा पहेँलो कार्ड र रातो कार्डको बारेमा सबैलाई थाहा छ। तर, पोर्चुगलको महिला लिगमा रेफ्रीले आफ्नो खल्तीबाट सेतो कार्ड निकाले । पोर्चुगिज क्लब बेन्फिका र स्पोर्टिङ लिस्बनबीच भएको महिला कपको क्वाटरफाइनल खेलमा सेतो कार्ड देखाइएको थियो । हाफको केही समयअघि रेफ्रीले सेतो कार्ड देखाउने निर्णय गर्दा बेन्फिकाले ३–० को अग्रता लिएको थियो । कार्ड निस्कने बित्तिकै स्टेडियमका दर्शकले रेफ्रीको लागि हर्षोल्लास गरे।
सेतो कार्डको अर्थ के हो
पोर्चुगलको नेशनल प्लान फर एथिक्स इन स्पोर्टले नयाँ पहल गरेको छ, जस अनुसार फेयर प्लेका लागि सेतो कार्ड देखाइनेछ। पोर्चुगिज फुटबल महासंघले यो पाइलट प्रोजेक्ट सुरु गरेको हो । जब पनि दुई टोली एक अर्कासँग खेलको भावनामा खेल्छन्, तब रेफ्रीले सेतो कार्ड देखाउँछन्।
खेलमा किन चाहियो सेतो कार्ड ?
बेन्फिका र स्पोर्टिङ लिस्बनबीचको खेलमा दर्शकमाझ रहेका एक फ्यान बिरामी भएर बेहोस भएका थिए । स्थितिलाई सम्हाल्न दुवै पक्षका टोली चिकित्सक टोली स्ट्यान्डमा पुगे र केही मिनेटमै फ्यानलाई उपचार गराइयो। चिकित्सकको प्रशंसा गर्दै रेफ्रीले सेतो कार्ड देखाए । त्यसपछि बेन्फिकाले पोर्चुगलमा महिला फुटबल खेलको लागि रेकर्ड भीडको सामु ५–० ले खेल जित्यो।
किन पहेंलो र रातो कार्ड ?
१९७० फिफा विश्वकपको परिचय पछि, पहेंलो कार्ड र रातो कार्ड विश्वभर फुटबलको एक हिस्सा बन्यो । जब कुनै खेलाडीले फाउल गर्छ, त्यो फाउलको गम्भीरता अनुसार पहेँलो र रातो कार्ड देखाइन्छ। पहेंलो कार्ड भनेको चेतावनी हो। अर्कोतर्फ, रातो कार्ड पाएपछि, खेलाडी खेलबाट बाहिर छन् र उनी प्रतियोगिताको अर्को खेलका लागि निलम्बित छन्। रातो कार्ड रेफ्रीले एक पटक पनि प्रयोग गर्न सक्नेछन्। अर्कोतर्फ, यदि कुनै खेलाडीले दुई पहेँलो कार्ड पाए भने त्यो एक रातो कार्ड बराबर हुन्छ। बेन्फिका र लिस्बनको खेलमा सेतो कार्ड देखेपछि धेरै दर्शक पनि अलमलमा परेका थिए ।
सन् १९६६ फिफा विश्वकपको क्वार्टर फाइनल इंग्ल्याण्ड र अर्जेन्टिनाबीच लन्डनको वेम्बली स्टेडियममा भएको थियो। यस खेलमा जर्मन रेफ्री रुडोल्फ क्याथ्रिन रेफ्री थिए । खेल पछि, अखबार रिपोर्टहरूले भने कि रेफ्री रुडोल्फ क्रेटलिनले अंग्रेजी खेलाडी बबी र ज्याक चार्लटन, साथै अर्जेन्टिनाका एन्टोनियो रेटिनलाई पठाएको थियो। रेफ्रीले जर्मन भाषी भएकाले खेलको क्रममा आफ्नो निर्णयको व्याख्या गरेनन्। यसले इङ्गल्याण्डका प्रशिक्षक अल्फ्रेडो राम्सेले खेलपछि फिफाका एक अधिकारीसँग स्पष्टीकरणका लागि कुरा गरे र खेलमा कार्डहरू घुम्न थाले।
ट्राफिक लाइट जस्तै कार्ड
फिफाले अङ्ग्रेजी रेफ्री केन एस्टनसँग मिलेर कार्ड नियम बनाएको थियो। एस्टनले ट्राफिक लाइट (पहेंला –चेतावनी, रातो – रोक) मा आधारित रंग कोडिङ कार्डहरूले निर्णय स्पष्ट पारेको महसुस गरे। यसले कुनै पनि देशका रेफ्रीहरूको लागि भाषा अवरोधहरू हटाउनेछ र निर्णयलाई खेलाडीहरू, प्रशिक्षकहरू र दर्शकहरूले स्पष्ट रूपमा बुझ्नेछन्। त्यसपछि ज्ञढठण् फिफा विश्वकपमा कार्डहरू पेश गरियो।
सेतो कार्डको अतिरिक्त, पोर्चुगिज फुटबलले पनि कन्सन प्रतिस्थापन पेश गर्यो। यदि टोलीको प्रतिस्थापन सीमा पुग्यो र टोलीमा एक खेलाडीलाई चोट लागेमा, एक अतिरिक्त प्रतिस्थापन दिइनेछ।
यससँगै अब पोर्चुगलले ९० मिनेटपछिको इन्जुरी टाइम अर्थात् इन्जुरी टाइमको अवधि बढाउने छ, जसले गर्दा विजेता टोलीले समय खेर फाल्ने छैन । सामान्यतया ३ देखि ५ मिनेट रोकिने समय दिइने भएपनि अहिले यसको अवधि बढाउने चर्चा छ । हामीले फिफा विश्वकपमा पनि यसको झलक पाएका छौं, जहाँ १५ मिनेटको स्टपेज टाइम पनि दिइएको थियो।
