काठमाडौं,१७ असोज । पश्चिम नेपालका विभिन्न स्थानमा मंगलबार भूकम्पको धक्का महसुस गरिएको छ । एक घण्टाभित्र तीनवटा भूकम्पले सन् २०१५ को घटनालाई फेरि एकपटक पुनर्जीवित गरायो, जसमा हजारौंको ज्यान गएको थियो र त्यति नै सङ्ख्यामा घाइते भएका थिए ।
२०१५ अप्रिल २५ मा नेपाली समय अनुसार बिहान ११ बजेर ५६ मिनेटमा गएको ७.८ रेक्टर स्केलको भूकम्पमा ८ हजार ९ सय ६४ जनाको मृत्यु भएको थियो भने २१ हजार ९५२ जना घाइते भएका थिए । नेपालमा यो भूकम्प २०७२ (सन् २०१५) को सबैभन्दा ठूलो प्राकृतिक प्रकोप साबित भयो । यस अवधिमा, ८००,००० भन्दा बढी घर र विद्यालय भवनहरू व्यापक रूपमा क्षतिग्रस्त भएका थिए।
सन् १९३४ यता नेपालमा पहिलो पटक आएको शक्तिशाली भूकम्पका कारण धेरै महत्वपूर्ण प्राचीन ऐतिहासिक मन्दिर र अन्य भवन पनि ध्वस्त भएका छन् । भूकम्प यति शक्तिशाली थियो कि यसको प्रभाव छिमेकी राष्ट्र चीन, भारत, बंगलादेश र पाकिस्तानमा समेत महसुस भएको थियो । योसँगै यस भूकम्पका कारण चीन, भारत र बंगलादेशमा पनि करिब २५० जनाको मृत्यु भएको थियो ।
राजधानी काठमाडौंबाट करिब ८५ किलोमिटर उत्तर–पश्चिममा रहेको गोरखा जिल्लामा भूकम्पको केन्द्रविन्दु ८ दशमलव २ किलोमिटर गहिराइमा रहेको बताइएको छ । यसैबीच यस भूकम्पका कारण काठमाडौंका युनेस्कोको विश्व सम्पदा सूचीमा परेका धेरै पुराना भवनहरू क्षतिग्रस्त भएका छन् । त्यसैगरी भत्किएका भवनमा काठमाडौं दरबार स्क्वायर, पाटन दरबार स्क्वायर, भक्तपुर दरबार स्क्वायर, चाँगुनारायण मन्दिर, बौद्धनाथ स्तुपा र स्वयम्भूनाथ स्तुपा रहेका छन् ।
नेपालमा गत वैशाख २५ गते गएको भूकम्पले निद्राबाट ब्युँझँदा जनतालाई स्तब्ध बनाएको थियो । बिहानै गएको भूकम्पपछि देशमा ज्यान गुमाउनेको संख्या सयौं पुगेको छ । तर, दिन बित्दै जाँदा मृत्यु हुनेको संख्या बढ्दै गयो र दिनको अन्त्यसम्ममा यो संख्या १९०० नजिक पुगेको थियो । यसैबीच उद्धार टोली पनि दुर्गम गाउँमा राहत र उद्धारका लागि पुगेका थिए, यकिन तथ्यांक बाहिर आउँदा करिब नौ हजार पुगेको थियो । भूकम्पका कारण करिब तीन लाख मानिस विस्थापित भएका छन् । यसै क्रममा संयुक्त राष्ट्रसंघले आफ्नो एक प्रतिवेदनमा यसका कारण नेपालको एक चौथाइभन्दा बढी जनसंख्या र करिब ८० लाख जनता प्रत्यक्ष प्रभावित भएको बताएको थियो ।
