एजेन्सी । भारतमा धेरै महान नीति निर्माताहरू थिए । जसरी भीष्म, विदुर, मनु, चार्वाक, शुक्राचार्य, बृहस्पती, परशुराम, गर्ग, चाणक्य, भर्तृहरि, हर्षवर्धन, बाणभट्ट आदि धेरै नैतिकतावादी बनेका छन्। महात्मा विदुर ती मध्ये एक थिए। विदुर धृतराष्ट्रका सौतेनी भाइ थिए जो एक दासीका छोरा थिए। आउनुहोस् जानौं विदुरले कुन ५ बानी बताउनुभएको छ जसका कारण जीवन अन्धकार हुन्छ ।
१. क्रोधः महात्मा विदुर भन्छन्, क्रोध भनेको मानवको शत्रु हो। काम, क्रोध र लोभ यी तीन प्रकारका नरक हुन् जसले दुःख दिन्छ। यी तीनै आत्माको संहारक हुन्, त्यसैले यिनीहरूबाट सधैं टाढा रहनुपर्छ।
२. ईर्ष्या : ईर्ष्या गर्ने, अरूलाई घृणा गर्ने, असन्तुष्ट, क्रोधित, शंकालु र आश्रित (अरूमाथि निर्भर) यी छ प्रकारका मानिसहरू सधैं दुखी रहन्छन्। यसले जीवनलाई अन्धकार बनाउँछ। त्यसैले ईर्ष्या गर्नुको सट्टा, स्वस्थ सकारात्मक प्रेरणा संग प्रतिस्पर्धा गर्नुहोस्। असन्तुष्ट हुनुको सट्टा, तपाईंलाई सन्तुष्टि दिने कुराको लागि प्रयास गर्नुहोस्। क्रोधित हुनु र शंकालु हुनुले हाम्रो सबै सम्बन्धहरू नष्ट गर्दछ। त्यसैले माया र भरोसा गर्न सिक्नुहोस्। कसैसँग संलग्न नगर्नुहोस्। प्रत्येक मानिस आफ्नो तरिकामा स्वतन्त्र हुन दिनुहोस्।
३. विश्वासः जो विश्वास गर्न योग्य छैन उसलाई कहिल्यै भरोसा गर्नु हुँदैन। तर विश्वासको योग्य कुरालाई धेरै विश्वास गर्नु हुँदैन। विश्वासबाट उत्पन्न हुने डरले मूल उद्देश्यलाई पनि नष्ट गर्छ। तर, महात्मा विदुरले पनि राम्रो कर्म र पुरुषमा विश्वास नगर्ने मानिस स्वभावैले गुरुहरूमा पनि शंकालु रहन्छ भन्नुहुन्छ । कसैलाई बिश्वास गर्दैन, साथीलाई त्याग्छ । त्यो मान्छे पक्कै अधर्मी छ।
४. आफ्नो प्रशंसाः यो सत्य हो कि सबैले आफ्नो प्रशंसा गर्छन् वा गर्न चाहन्छन्, तर यदि उसले सधैं अरूको आलोचना गर्छ भने, उसले सुखी जीवन बिताउन सक्दैन। ऊ बिस्तारै अँध्यारोमा झर्नेछ
५. मुर्खताः मूर्ख मन भएको नीच मानिस बिना निम्तो भित्र भित्र आउँछ, न सोधी बोल्न थाल्छ र विश्वासयोग्य नभएकोलाई पनि पत्याउँछ।… महात्मा विदुर भन्छन् मानिसको यो बानीले उसको जीवन बर्बाद गर्छ।
