एजेन्सी, ९ चैत्र । प्रायः समाचारमा कुनै पनि ठूला कम्पनीका सीईओ वा प्रबन्ध निर्देशकको धेरै चर्चा हुन्छ, चाहे त्यो युट्युबका नयाँ सीईओ नील मोहन होस् वा टीसीएस (टाटा कन्सल्टेन्सी सर्भिसेज)का सीईओ राजेश गोपीनाथनले आफ्नो पदबाट राजीनामा दिएका छन् । तर, के तपाईंले यी समाचारहरू पढ्दा कहिल्यै सोच्नुभएको छ कि सीईओ र एमडीमा के फरक छ? सीईओ र प्रबन्ध निर्देशक बीच के भिन्नता छ यो लेख मार्फत हामीलाई थाहा दिनेछौं ।
CEO र MD मा के फरक छ?
तपाईलाई भनौं कि सीईओ र प्रबन्ध निर्देशक कम्पनीको सबैभन्दा वरिष्ठ पदहरू हुन्, तर प्रायः मानिसहरू आफ्नो कर्तव्यको बारेमा धेरै अलमलमा छन्। यी दुवै पद सञ्चालक समितिको मातहतमा छन् तर यी दुई पदको जिम्मेवारी भने फरक छ ।
सीईओले कम्पनीको दैनिक गतिविधिहरू हेर्दैनन् बरु कम्पनीको डिजाइन रणनीति र उद्देश्यमा काम गर्दछन् । अर्कोतर्फ, प्रबन्ध निर्देशकले कम्पनीको दैनिक गतिविधिहरूको निरीक्षण गर्दछ र कर्मचारीहरूलाई काम गर्न उत्प्रेरित गर्दछ। सीईओलाई सञ्चालक समितिले कामको जिम्मा दिएको छ भने प्रबन्ध निर्देशकलाई सीईओले काम सुम्पेको छ ।
यसका साथै सीईओ शेयरधनीप्रति उत्तरदायी हुँदैन बरु सीईओले कम्पनीको प्रमुख सम्प्रेषकको रूपमा काम गर्दछ। अर्कोतर्फ, प्रबन्ध निर्देशक शेयरधनीहरूप्रति उत्तरदायी छन् तर चेक वा प्रमाणपत्र साझेदारी गर्ने अधिकार छैन।
सीईओ जिम्मेवारीहरू
शेयर मूल्य, बजार मूल्य, कम्पनीको आम्दानी जस्ता मुख्य तत्वहरू बढाउने र सरकारी तथा गैरसरकारी संस्थाका योजनाहरूमा पनि काम गर्ने, जसले गर्दा कम्पनीको सद्भाव बढ्छ भन्ने जिम्मेवारी प्रमुख कार्यकारी अधिकृतको हो । यसका साथै सीईओले कम्पनीका लागि मुख्य निर्णयहरू लिने र कम्पनीको उद्देश्य पूरा गर्न रणनीति तयार पार्छन्।
एमडीको जिम्मेवारी
प्रबन्ध निर्देशकले कम्पनीको दैनिक गतिविधिहरूको निरीक्षण गर्दछ र प्रबन्ध निर्देशक सीईओलाई रिपोर्ट गर्दछ। यससँगै कम्पनीको काम कारबाही गर्ने अधिकार प्रबन्ध निर्देशकलाई पनि हुन्छ तर प्रबन्ध निर्देशकले कुनै किसिमको चेक वा शेयर प्रमाणपत्रमा हस्ताक्षर गर्दैनन् ।
