काठमाडौं,१५ चैत्र । मधुमेह पत्ता लाग्ने बित्तिकै बिरामीले पोषण विशेषज्ञ, डाक्टर, आहारविद् र जिममा जान थाल्छ । स्वस्थ जीवनशैलीको चेतनामा मधुमेहको बारेमा धेरै चर्चा भइरहेको छ । यी सबैको बावजुद, विश्वको मधुमेहका १७% केसहरू भारतमा हुन्छन्, जसका कारण यसलाई विश्वको मधुमेह राजधानी पनि भनिन्छ । यो संख्या निरन्तर बढिरहेको छ । तसर्थ मधुमेहको उत्तम उपचार भनेको यसलाई रोक्नु हो र कुनै कारणले यो रोग लागेमा पनि रगतमा चिनीको मात्रा सधैं नियन्त्रणमा रहन यस्तो सावधानी अपनाई जीवन जिउनुहोस् ।
जब खानाको कुरा आउँछ, सबैलाई थाहा छ कि सेतो चिनी, भात र स्टार्चबाट बच्न सल्लाह दिइन्छ। फलफूल, तरकारी, सलाद र दूध, दही, छत जस्ता स्वस्थकर खानेकुरा खानुपर्छ । केही तरकारी यस्ता छन्, जसको सेवनले मधुमेहलाई सधैं नियन्त्रणमा राख्छ ।
हामी यस्ता ५ फाइदाजनक तरकारीहरू बारे जानौं जुन मधुमेहमा धेरै फाइदाजनक हुन्छ–
गाजर
यसमा बिटा क्यारोटिन, फाइबर र भिटामिन ए र के प्रचुर मात्रामा पाइन्छ । यो राम्रो एन्टिअक्सिडेन्ट पनि हो । यसको ग्लाइसेमिक इन्डेक्स धेरै कम हुन्छ, जसका कारण मधुमेहमा आरामसँग खान सकिन्छ। यसलाई सलादमा उमालेर वा पुलाउ र तरकारीमा मिसाएर खानुहोस् । तर यसको हलवा नखानुहोस् वा मह वा गुड़को प्रयोग नगरी गाजरको हलवा खानुहोस्, त्यो पनि सीमित मात्रामा।
हरियो पत्तेदार तरकारी
पालक, मेथी, बथुआ जस्ता हरियो सागपातमा क्यालोरी कम हुन्छ र यसमा म्याग्नेसियम प्रचुर मात्रामा पाइन्छ। म्याग्नेसियमले टाइप–२ मधुमेहको जोखिम कम गर्छ। यी सागसब्जीमा भिटामिन, क्याल्सियम र आइरन पनि प्रचुर मात्रामा पाइन्छ, जसका कारण मधुमेहमा यसलाई खाँदा रक्तचाप नियन्त्रणमा रहन्छ र यसमा पाइने फाइबरले ग्लुकोजको स्तरलाई नियन्त्रण गर्छ ।
तिते करेला
करेला, एन्टिअक्सिडेन्टले भरिपूर्ण, सबै तरकारीहरूमध्ये सबैभन्दा तितो हो। यसमा भिटामिन र मिनरल्स पाइन्छ र यो राम्रो एन्टी ब्याक्टेरियल एजेन्ट हो। यसले भोक कम गर्छ, रगतमा चिनीको मात्रा कम गर्छ र तौल नियन्त्रणमा पनि मद्दत गर्छ। यसमा क्यारेन्टाइन नामक फाइटोन्यूट्रिएन्ट पाइन्छ जसको हाइपोग्लाइसेमिक प्रभाव हुन्छ जसले गर्दा करेलाको जुस मधुमेहका बिरामीका लागि उत्तम हुन्छ।
बोतल लौकी
यसलाई केही क्षेत्रमा दुधी वा घिया पनि भनिन्छ। यसमा प्रशस्त मात्रामा फाइबर पाइन्छ, यसमा फ्याटको मात्रा नगण्य हुन्छ र क्यालोरीको मात्रा पनि निकै कम हुन्छ । यसले कलेजोको कार्यप्रणालीमा पनि सुधार गर्छ । यसले शरीरलाई हाइड्रेटेड राख्छ। तसर्थ, समग्रमा यो मधुमेह रोगीको लागि एक आदर्श खाना हो।
काँचो केरा
यो फाइबर, भिटामिन, मिनरल्स, प्रतिरोधी स्टार्च, भिटामिन बि ६ को खानी हो, जसले रगतमा चिनीको मात्रा घटाउन मद्दत गर्छ, तौल नियन्त्रण गर्छ, रगतको कोलेस्ट्रोल घटाउँछ र पोटासियमको मात्रा बढी हुने भएकाले केराले रक्तचापलाई पनि नियन्त्रण गर्छ।
