काठमाडौं, २९ जेठ । टाउको दुखाइ एक सामान्य समस्या हो, तर कहिलेकाहीँ हामी यसलाई यति सामान्य मान्छौं कि हामी यसको गम्भीरतालाई बेवास्ता गर्छौं। जबकि हरेक टाउको दुखाइ सामान्य छैन। टाउको दुख्ने सामान्य समस्या हो । कहिलेकाहीँ थकान, निद्राको कमी वा तनावका कारण पनि टाउको दुख्न सक्छ। यही कारण हो कि हामी मध्ये धेरैले टाउको दुखाइलाई हल्का रूपमा लिने गर्छौं। कहिलेकाहीँ टाउको दुख्नु पनि गम्भीर अवस्थाको संकेत हुन सक्छ। त्यसैले टाउको दुख्ने समस्याबारे सबै कुरा जान्न जरुरी छ।
यस विषयमा विस्तृत छलफल गर्न हामीले डा. निरज शर्मासँग कुरा गरेका छौैं । उनी भन्छिन्, “जब तपाईलाई टाउको दुख्न थाल्छ वा दोहोरिरहन थाल्छ, पहिले तपाईले सोच्नुपर्छ कि तपाईको दैनिकीमा कुनै परिवर्तन आएको छ कि छैन ? जसका कारण यो टाउको दुखाई सुरु भएको हो । धेरैलाई मीठो, घिउ वा केहि प्रकारका चीजहरू खाएपछि टाउको दुख्ने गर्छ । कहिलेकाहीँ उपवास बस्दा वा लामो समयसम्म भोकै बस्दा पनि टाउको दुख्ने गर्छ । यदि यस्तो परिवर्तन टाउको दुखाइको कारण हो भने, धेरै आत्तिनु आवश्यक छैन।”
उनी थप्छन्, “तर टाउको दुख्नुका साथै हातखुट्टा झमझमाउने, चक्कर लाग्ने, बेहोस हुने, हातखुट्टामा कमजोरी हुने, वान्ता हुने, टाउको दुख्ने ज्वरो आउने वा टाउको दुख्ने समस्या भएमा टाउको दुख्ने तीव्रता बढ्दो वा घट्दै गएमा त्यसपछि सबै लक्षणहरूले तपाईको टाउको दुखाइ सामान्य नभएको संकेत गर्दछ। यद्यपि यो धेरै कम व्यक्तिहरूमा पाइन्छ, तर यदि लामो समयसम्म यस्ता लक्षणहरू देखा पर्छन् भने, तपाईंले डाक्टरसँग परामर्श गर्नुपर्छ। टाउको दुखाइको समयमा उपचार गर्न आवश्यक छ।
यहाँ जान्नुहोस् टाउको दुखाइका प्रकारहरू
टाउको दुखाइलाई हामीले सामान्यतया ४ तरिकाले बुझ्न सक्छौँ।
माइग्रेन
माइग्रेनमा दुखाइ टाउकोको एक छेउमा हुन्छ, जसका कारण यसलाई माइग्रेन पनि भनिन्छ। यस अवस्थामा, बिरामीले टाउकोमा केहि चट्काएजस्तो दुखाइ महसुस गर्दछ। सही कारण अझै थाहा छैन, तर केहि चीजहरूले माइग्रेन ट्रिगर गर्न सक्छ। उदाहरणका लागि, धेरै वा धेरै कम सुत्नु, आवाज, तनाव, चिन्ता र हार्मोनल परिवर्तन।
क्लस्टर टाउको दुखाइ
यस प्रकारको टाउको दुखाइ थोरै मानिसमा मात्र हुन सक्छ। टाउकोको एक छेउमा कडा पीडा हुन्छ। आँखामा तनाव र पलकहरू भारी महसुस हुन सक्छ। यसका साथै आँखाको वरिपरि दुखाइ पनि महसुस हुन्छ । यो दुखाइ १५ मिनेटदेखि ३ घण्टासम्म रहन सक्छ।
अत्यधिक बोझले पनि टाउको दुख्न सक्छ ।
धेरै तनाव वा कामको बोझले टाउको दुख्न सक्छ ।
तनाव टाउको दुखाइ
तनावका कारण हुने टाउको दुखाइ सबैभन्दा सामान्य हो। यस प्रकारको टाउको दुखाइमा मानिसलाई टाउकोको दुवै तर्फ कडा दुखाइ हुन्छ ।
साइनस टाउको दुखाइ
टाउकोको अगाडि र अनुहारमा साइनस टाउको दुखाइ हुन्छ। यस प्रकारको टाउको दुखाइ नाक, टाउको, नाक र आँखामा साइनस गुहा हुँदा हुन्छ। बिहान उठ्नेबित्तिकै व्यक्ति अगाडि झुक्दा वा टाउको झुकाउँदा यो टाउको दुखाइ झन् तीव्र हुन्छ।
टाउको दुख्ने अन्य कारण पनि हुन सक्छन्
डा शर्माका अनुसार माथिका बाहेक अन्य कारणले पनि कहिलेकाहीँ टाउको दुख्न सक्छ । जस्तै –
ह्यामस्ट्रिङ तनाव
दाँत वा बङ्गारा समस्या
संक्रमण
आहार (चिया र कफीको अत्यधिक खपत वा भोकमरी)
आँखा समस्या
हार्मोनल परिवर्तनहरू
निश्चित औषधिहरू
कान, नाक वा घाँटी समस्या
तंत्रिका तंत्र को रोग
घाँटी, टाउको, वा मेरुदण्डमा चोट
उच्च रक्तचाप समस्या
सुत्ने, उठ्ने वा गलत स्थितिमा बस्ने
रक्सी पिउने
मौसम वा तापक्रममा हुने परिवर्तनहरू, जस्तै चरम चिसो वा अत्यधिक गर्मी
धेरै शोरको कारण
निर्जलीकरण
टेम्पोरल आर्टेराइटिस
गाँठ
(दैनिक भाष्करले तयार पारेको समाचार)
