एजेन्सी । केही दिनसम्म टाउको दुख्ने र बान्ता हुने समस्याले मध्यरातमा उठ्नुहुन्छ भने यसलाई हल्का रूपमा नलिनुहोस्, किनभने यो ब्रेन ट्युमरको संकेत हुन सक्छ । यसलाई बेवास्ता गर्दा जीवनमा भारी हुन सक्छ ।
दयानन्द मेडिकल कलेज तथा अस्पतालको न्यूरोलोजी विभागकी सहप्राध्यापक डा मोनिका सिंगलाका अनुसार ब्रेन ट्युमरका धेरै लक्षण हुन सक्छन् तर सबैभन्दा ठूलो लक्षण भनेको राति टाउको दुख्नु हो । किनभने राती मस्तिष्कमा ट्युमरको दबाब बढ्छ र यसले कडा टाउको दुख्ने र बान्ता हुने गर्दछ। यो लक्षण देख्दा ढिलो नगरी न्यूरोलोजिस्टकहाँ जानुपर्छ ।
यसबाहेक कसैलाई लगातार टाउको दुख्ने र बान्ता हुने, आँखा अगाडि धमिलो हुने, लगातार दृष्टि र श्रवणशक्ति घट्ने, शरीरको कुनै एक अंग कमजोर वा सुन्न हुने, उठ्ने र बस्दा सन्तुलन नहुने गुनासो भए, चोट लागे पनि सचेत हुनुपर्छ । किनभने यी लक्षण ब्रेन ट्युमरका पनि हुन सक्छन् । ब्रेन ट्युमर तब हुन्छ जब मस्तिष्कमा कोशिकाहरू असामान्य रूपमा बढ्छ र गाँठो बनाउँछ । प्राथमिक ब्रेन ट्युमर मस्तिष्क वा वरपरको तन्तुबाट सुरु हुन्छ । जबकि, मेटास्टेटिक ब्रेन ट्युमर शरीरको अन्य भागबाट सुरु भएर रगतको माध्यमबाट मस्तिष्कमा फैलिन्छ।
मोबाइलको अत्याधिक प्रयोग पनि खतरनाक हुन्छ
न्यूरोलोजी विभागकी सहप्राध्यापक डा.मोनिका सिंगलाका अनुसार ब्रेन ट्युमर हुनुका धेरै कारण हुन्छन् । यी विकिरण र रासायनिक जोखिम, वातावरणीय प्रदूषण, आनुवंशिक हुन सक्छ । कतिपय अध्ययनले मोवाइलको अत्याधिक प्रयोगका कारण ब्रेन ट्युमर हुने सम्भावना रहेको बताएको छ । अध्ययनका अनुसार मोबाइलको विकिरणले मस्तिष्कलाई नोक्सान पु¥याउँछ।
शल्यक्रिया, केमोथेरापी र विकिरण मार्फत उपचार
डा. मोनिका सिंगाले ब्रेन ट्युमरको उपचार यसको प्रकार, आकार र स्थानमा भर पर्ने बताइन्। यसका साथसाथै तपाईको समग्र स्वास्थ्य र तपाईको प्राथमिकतामा पनि ध्यान दिइन्छ । यसमा शल्यक्रिया र केही थेरापीको सहयोग लिइन्छ । केही ट्युमरहरूलाई शल्यक्रिया चाहिन्छ । कतिपयमा शल्यक्रियापछि रेडियोथेरापी, केमोथेरापी गर्नुपर्छ । धेरै अवस्थामा, शल्यक्रिया सम्भव छैन, त्यसपछि विकिरण थेरापी दिइन्छ।
ब्रेन ट्युमर जुनसुकै उमेरमा हुन सक्छ
अहिलेको जीवनशैली, खानपान, प्रदुषण, तनावका कारण सानै उमेरमा पनि ब्रेन ट्युमरको समस्या देखिएको डा मोनिका बताउँछिन् । ब्रेन ट्युमरका केसहरू बालबालिका र युवाहरूमा पनि आउँछन्, तर धेरैजसो केसहरू ३० देखि ४० वर्ष र ५० वर्षभन्दा बढी उमेरमा आउने गरेका छन् ।
घरको खाना खानुहोस्, योग र प्रणाम गरेर तनाव कम गर्नुहोस्
ब्रेन ट्युमर लगायतका अन्य रोगबाट बच्ने उपाय भनेको स्वस्थकर खाना खानु नै रहेको डा मोनिका बताउँछिन् । तनावबाट टाढा रहनुहोस्। नियमित योग र प्राणायाम गर्ने । बाहिरको खाना कम खाने । सकेसम्म घरमा पकाएको पौष्टिक खाना खाने । राम्रो निद्रा लाग्छ ।
