काठमाडौं, २४ असोज । कोभिड भन्दा खतरनाक कुनै महामारी छ भने त्यो सिटिंग पाण्डेमिक हो । यसले आधाभन्दा बढी कामदार जनसंख्यालाई घेरेको छ । के तपाईलाई थाहा छ सिटिंग प्यान्डेमिक भनेको के हो? ८ घण्टा वा सोभन्दा बढी समय एउटै आसनमा बस्दा तपाई आफैंलाई धेरै रोगहरूबाट घेर्दै हुनुहुन्छ । तपाईको कामले तपाईलाई ८ घण्टा काम गर्न भन्छ तर तपाईको शरीर यस्तो यातना दिन तयार छैन् । तैपनि ८ घण्टा काम गर्नु परेमा त्यसमा खासै परिवर्तन गर्न सकिँदैन । तर अझै पनि तपाईंले यी प्रभावहरू रोक्न केही कदमहरू चाल्न सक्नुहुन्छ जस्तैः
हिड्नुहोस् : समय–समयमा उठ्नुहोस् र केहि पाइला हिड्नुहोस्। हरेक घण्टा कम्तीमा ५ मिनेट हिँड्नुहोस्। यसो गर्नाले तपाईले आफ्नो रक्तचाप र सुगर दुवै नियन्त्रण गर्न सक्नुहुन्छ।
राम्ररी बस्नुहोस् : पेट खुला राखेर बस्नु, घाँटी लगातार झुकेर बस्नु वा खुट्टा छोएर बस्दा समस्या धेरै गुणा बढ्न सक्छ। सही बस्ने आसन कायम राख्नुहोस्। आफ्नो पीठ सीधा र दुबै खुट्टा भुइँमा राखेर बस्नुहोस्। जब तपाई यो आसनबाट थकित हुनुहुन्छ, उठ्नुहोस् र थोरै हिड्नुहोस्। तर गलत बाटोमा नबस्नुहोस्।
स्ट्रेचः आफ्नो घाँटी, औंलाहरू, हात र पछाडि बेला बेलामा तान्नुहोस्, ताकि मांसपेशीहरू लचिलो रहोस् र जाम नहोस् र त्यसपछि शरीरमा कतै झनझन वा जलन नहोस्।
आँखा बन्द गरेर आराम गर्नुहोस् : हरेक घण्टा केही सेकेन्ड वा मिनेटको लागि आफ्नो आँखा बन्द गरेर आफ्नो आँखा र दिमागलाई आराम गर्नुहोस्। यसबाट मानसिक शान्ति पनि मिल्छ र मन फेरि एकाग्र हुन तयार हुन्छ । यसका साथै लगातार सजग रहँदा थकित आँखालाई पनि आराम मिल्छ ।
व्यायाम गर्नुहोस् : विज्ञको निर्देशन अनुसार दैनिक केही व्यायाम रोज्नुहोस् ताकि बसेर सुरु भएका सबै समस्या औषधिबिना निको हुन्छ । समस्या नआओस् भन्ने उद्देश्य हुनुपर्छ ।
ध्यान दिएन भने के होला ?
समयमै ध्यान दिनुभएन भने लगातार बस्दा शारीरिक, मानसिक र भौतिक रूपमा कमजोर बनाउँछ । किनकी एउटै आसनमा बस्दा शरीरमा हुने हानिबारे हामीले पहिल्यै चर्चा गरिसकेका छौँ तर यसले हाम्रो उत्पादकत्व घटाउँछ, एकाग्रता गर्न नसक्ने, थकान महसुस गर्ने र काम गर्न नसक्ने भएकाले हाम्रो शरीरलाई हुने हानिबारे पनि जान्न जरुरी छ । सय प्रतिशत। जसका कारण हामीले काम गर्ने संस्थामाथि पनि अन्याय हुन्छ । तसर्थ, उपयुक्त कदम चाल्नुहोस् र बसेर आफ्नो काम गर्नुहोस् ताकि अन्य साना–ठूला रोगहरू तपाईबाट टाढा रहोस्।