काठमाडौं,१२ माघ । पछिल्लो समय मानिसको जीवनशैलीमा तीव्र परिवर्तन आउन थालेको छ, जसको प्रत्यक्ष असर उनीहरुको स्वास्थ्यमा परेको छ । खराब खानपान र बढ्दो कामको दबाबले मानिसलाई धेरै समस्याको सिकार बनाउँदैछ । यही कारणले गर्दा आजभोलि मानिसमा मधुमेह, उच्च रक्तचाप लगायतका धेरै समस्याले सताएको छ । मुटु रोग यी गम्भीर समस्याहरू मध्ये एक हो, जसले आजकाल वृद्धवृद्धालाई मात्र होइन युवाहरूलाई पनि आफ्नो सिकार बनाइरहेको छ।
विशेषगरी चिसो मौसममा मुटुरोग र हृदयाघातका घटनाहरू तीव्र रूपमा बढ्न थाल्छन्। यस्तो अवस्थामा मुटुलाई स्वस्थ राख्न खानपान र जीवनशैलीमा ध्यान दिनु जरुरी छ । धुम्रपान, मोटोपना, शारीरिक क्रियाकलापको कमी जस्ता कारणले मुटुसम्बन्धी समस्या बढ्दै गएको छ । यस्तो अवस्थामा, आजको यस लेखमा हामी तपाईलाई केहि टिप्स बताउनेछौं जसले तपाईको मुटुलाई स्वस्थ बनाउन मद्दत गर्दछ।
धुम्रपान छोड्नुहोस्
धुम्रपान हृदय रोगको लागि एक प्रमुख जोखिम कारक हो । यसले रक्त वाहिकाहरूलाई क्षति पु¥याउँछ, अक्सिजनको स्तर घटाउँछ, एथेरोस्क्लेरोसिसको जोखिम बढाउँछ (धमनीहरू बाक्लो हुनु वा कडा हुनु) । यस्तो अवस्थामा स्वस्थ मुटुका लागि तुरुन्तै धुम्रपान त्याग्नु राम्रो हुन्छ । यद्यपि, यो गर्न गाह्रो हुन सक्छ, त्यसैले तपाईले यसका लागि विशेषज्ञको मद्दत लिन सक्नुहुन्छ।
शारीरिक रूपमा सक्रिय रहनुहोस्
आजकल हाम्रो जीवनशैली यस्तो बनेको छ कि मानिसहरुसँग आफ्नो लागि पनि समय छैन । यस्तो अवस्थामा शारीरिक गतिविधिको कमीले मुटुको समस्या बढाउनमा धेरै योगदान पु¥याउँछ। यदि तपाइँ आफ्नो हृदय सुधार गर्न चाहनुहुन्छ भने, नियमित व्यायाम गर्नुहोस् । यसका लागि हिड्ने, दौडने, पौडी खेल्ने वा साइकल चलाउन सकिन्छ ।
रक्सीबाट टाढा रहनुहोस्
मदिराको थोरै मात्रा पनि स्वास्थ्यका लागि हानिकारक हुन्छ । यसले तपाईको कलेजोमा मात्र नभई तपाईको मुटुमा पनि नराम्रो प्रभाव पार्छ । धेरै रक्सी पिउनाले उच्च रक्तचाप, हृदयघात र अन्य हृदयाघातको समस्या निम्त्याउन सक्छ। सेन्टर फर डिजिज कन्ट्रोल एन्ड प्रिभेन्सन (ऋम्ऋ) का अनुसार महिलाले दिनमा एकभन्दा बढी पेय पदार्थ पिउनु हुँदैन र पुरुषले दिनमा दुईभन्दा बढी पेय पदार्थ पिउनबाट जोगिनु पर्छ।
रक्तचाप र कोलेस्ट्रोल नियन्त्रण गर्नुहोस्
उच्च रक्तचाप र बढेको कोलेस्ट्रोलले मुटु र धमनीमा दबाब पर्न सक्छ, हृदय रोगको जोखिम बढाउँछ। यस्तो अवस्थामा मुटुलाई स्वस्थ राख्न ब्लड प्रेसर र कोलेस्ट्रोललाई नियन्त्रणमा राख्नुहोस्।
वजन कायम राख्नुहोस्
अत्यधिक तौलले मुटुको स्वास्थ्यमा पनि नकारात्मक असर पार्न सक्छ । यदि तपाईको तौल सामान्य भन्दा बढी छ भने, तपाईलाई हृदय रोगको विकासको उच्च जोखिम हुन्छ। अधिक तौलले उच्च रक्तचाप र मधुमेहको जोखिम बढाउन सक्छ, जसले हृदय रोगको जोखिम बढाउँछ। त्यसैले मुटुलाई स्वस्थ राख्न तौल कायम राख्नुपर्छ ।
तनाव व्यवस्थापन गर्नुहोस्
तनाव तपाईंको मुटुको लागि पनि हानिकारक छ । यस्तो अवस्थामा यदि तपाई आफ्नो मुटुलाई स्वस्थ बनाउन चाहनुहुन्छ भने तनाव व्यवस्थापन गर्नुहोस् । यसका लागि, तपाईंले गहिरो सास फेर्ने अभ्यास, योग वा माइन्डफुलनेस जस्ता तनाव कम गर्ने प्रविधिहरूको मद्दत लिन सक्नुहुन्छ ।
एक स्वस्थ आहार छ
स्वस्थ रहनको लागि स्वस्थ आहार धेरै महत्त्वपूर्ण छ। यस्तो अवस्थामा स्वस्थ मुटुका लागि विभिन्न प्रकारका फलफूल, सागसब्जी, अनाज र दुबला प्रोटिनहरू आफ्नो आहारमा समावेश गर्नुहोस्।
