काठमाडौ, ७ चैत्र । काजुलाई केहि मीठो परिकार र केहि अन्य मसालेदार परिकार को स्वाद बढाउन प्रयोग गरिन्छ। काजूको प्रयोग खानामा मात्र सीमित छैन, यसको प्रयोगले शरीरका धेरै समस्याबाट छुटकारा पाउन सकिन्छ । काजू कुनै रोगको उपचार होइन। रोग लाग्न नदिन र शरीरलाई स्वस्थ राख्न यसको सेवन गर्न सकिन्छ ।
हामी सबैभन्दा पहिले काजू खाँदा स्वास्थ्यका लागि के–के फाइदा हुन्छ भन्ने कुरा थाहा पाउनेछौँ ।
काजू ऊर्जा युक्त प्रोटिन र फ्याटको उत्कृष्ट स्रोत हो, जसले तत्काल ऊर्जा प्रदान गर्न सक्छ । त्यसैले बढ्दो उमेरका बालबालिका र खेलाडीले यसको सेवन गर्नुपर्छ । काजूलाई ऊर्जाको पावर हाउस पनि भनिन्छ । यसलाई स्वादिलो भन्दा पनि स्वास्थ्यका लागि धेरै फाइदाजनक मानिन्छ । आउनुहोस् स्वास्थ्यका लागि काजूका फाइदाहरू जानौं।
१. हृदय स्वास्थ्य को लागी काजू
काजूलाई नटको श्रेणीमा राखिएको छ र नट्सले शरीरलाई धेरै तरिकाले फाइदा पु¥याउने काम गर्छ। नटलाई मुटुको स्वास्थ्य कायम राख्न पनि महत्त्वपूर्ण मानिन्छ। यसमा बायोएक्टिभ म्याक्रोन्यूट्रिएन्टहरू हुन्छन्, जसले मुटुलाई स्वस्थ राख्न काम गर्न सक्छ
२. क्यान्सर
काजुले क्यान्सरजस्ता घातक रोगबाट बच्न पनि मद्दत गर्छ । वास्तवमा, काजूको अर्कमा एनाकार्डिक एसिड पाइन्छ। एनाकार्डिक एसिडले क्यान्सर मेटास्टेसिस (शरीरमा क्यान्सर फैलाउने प्रक्रिया) रोक्न मद्दत गर्न सक्छ याद राख्नुहोस् काजूको सेवनले क्यान्सरको समस्याबाट छुटकारा पाउन सक्दैन। क्यान्सरबाट बच्न यसलाई स्वस्थकर आहारको रूपमा मात्र सेवन गर्न सकिन्छ । यदि कोही क्यान्सरबाट पीडित छ भने, उसको उपचार आवश्यक छ।
३. रक्तचाप सुधार गर्न काजू खानुका फाइदाहरू
रक्तचाप नियन्त्रणमा पनि काजूको भूमिका देखिन्छ । एक वैज्ञानिक अनुसन्धानका अनुसार काजूबाट बनेको सप्लिमेन्टले सिस्टोलिक ब्लड प्रेसर कम गर्न सक्छ ।
४. राम्रो पाचन प्रणाली
काजू खाँदा पाचन प्रणाली बलियो हुन्छ, किनभने यसमा राम्रो मात्रामा फाइबर पाइन्छ । फाइबरले पाचन ठीक राखेर कब्जियत र अल्सर जस्ता समस्याहरू हटाउन मद्दत गर्न सक्छ । यसका साथसाथै काजूको अत्याधिक सेवनले कब्जियत र ग्यासको समस्या निम्त्याउन सक्छ भन्ने कुरामा पनि ध्यान दिनुपर्छ । विशेष गरी, जसको शारीरिक गतिविधि नगण्य छ, उनीहरूले काजूको सेवन कम गर्नुपर्छ।
५. हड्डी विकास
काजूमा म्याग्नेसियम र क्याल्सियमको राम्रो मात्रा हुन्छ (१)। क्याल्सियम र म्याग्नेसियमले हड्डीलाई बलियो बनाउनुका साथै विकासमा मद्दत गर्छ। काजूमा पाइने म्याग्नेसियमले ओस्टियोपोरोसिस जस्ता रोगबाट बच्न मद्दत गर्छ । यस रोगको कारण, हड्डी कमजोर र नाजुक हुन्छ ।
६. स्वस्थ दिमाग
हामीले पढेका छौं कि काजूमा राम्रो मात्रामा म्याग्नेसियम हुन्छ । म्याग्नेसियमले मस्तिष्कमा रक्त प्रवाहलाई समर्थन गर्दछ, र म्याग्नेसियमले मस्तिष्कको चोट निको पार्नमा महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्न सक्छ। थप रूपमा, म्याग्नेसियममा एन्टीडिप्रेसन्ट गुणहरू छन्, जसले अवसादलाई कम गर्न मद्दत गर्दछ। यसरी काजूमा पाइने म्याग्नेसियम मस्तिष्कको स्वास्थ्यका लागि पनि फाइदाजनक हुन्छ ।
७. तौल सन्तुलन
काजूमा म्याग्नेसियमको राम्रो मात्रा हुन्छ, जसले बोसो र कार्बोहाइड्रेटको मेटाबोलिज्म बढाउँछ। यसबाहेक, काजूमा पाइने फाइबरले शरीरको तौल नियन्त्रण गर्न मद्दत गर्छ । वास्तवमा, फाइबरले क्यालोरीको खपत कम गर्छ। यसका साथै काजूमा क्यालोरीको मात्रासँगै फ्याट र प्रोटिन पनि बढी हुन्छ । त्यसैले यसले लामो समयसम्म पेट भरिराख्ने काम गर्छ । यस कारणले, अतिरिक्त खाना खाने बानी सुधार गर्न सकिन्छ, जसले वजन नियन्त्रण गर्न मद्दत गर्न सक्छ । मोटोपनाको समस्यासँग लडिरहेका मानिसहरूले काजू खानु हुँदैन भन्ने कुरामा ध्यान दिनुहोस्।
८. मधुमेहमा नियन्त्रण
काजूमा धेरै पोषक तत्वहरू हुन्छन्, जसमध्ये एक म्याग्नेसियम हो। म्याग्नेसियमलाई मधुमेहको साथी पनि भनिन्छ, जसले रगतमा रहेको ग्लुकोजलाई स्थिर राख्न मद्दत गर्छ। रगतमा रहेको ग्लुकोजलाई स्थिर राखेर मधुमेह नियन्त्रण गर्न सकिन्छ ।
९. रगत स्वस्थ राख्छ
काजू फलाम र तामाको राम्रो स्रोत हो (१)। फलामले स्वस्थ रातो रक्त कोशिकाहरू बढाउन मद्दत गर्दछ, जसले शरीरको वरिपरि अक्सिजन बोक्न मद्दत गर्दछ। फलामले रातो रक्त कोशिकाहरूको उत्पादन बढाएर एनीमिया जस्ता रक्त विकारहरू कम गर्न पनि काम गर्न सक्छ (१०)।
१०. गर्भावस्थाको लागी
काजूमा धेरै पोषक तत्वहरू हुन्छन्, जुन गर्भावस्थाको समयमा आवश्यक हुन सक्छ। जसमा क्याल्सियम र म्याग्नेसियम पाइन्छ । गर्भवती महिलाहरूको लागि क्याल्सियम आवश्यक हुुन्छ ।
११. स्वस्थ गिजा र दाँतका लागि
क्याल्सियम दाँतको लागि सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण पोषक तत्व मानिन्छ। क्याल्सियमले दाँतको विकास र बलियो बनाउन काम गर्छ। शरीरमा यो विशेष तत्वको कमीले दाँत किरादेखि लिएर अन्य धेरै समस्या निम्त्याउन सक्छ। किनभने काजूमा क्याल्सियम पाइन्छ ।
१२. पित्त थैलीको पत्थरी
काजूमा पाइने फाइबरले पित्त थैलीको पत्थरीको समस्याबाट बच्न मद्दत गर्छ । मोटोपना र छिटो तौल घट्नु पित्त थैलीको पत्थरीको लागि जोखिम कारक हो। फाइबर युक्त आहारहरूले पित्तथैलीको पत्थरी रोक्न मद्दत गर्न सक्छ । तर, काजूको सेवनले यो रोग निको नहुने भएकाले यस समस्याको उपचारका लागि चिकित्सकसँग सम्पर्क गर्नु पनि आवश्यक हुन्छ ।
१३. एन्टिअक्सिडेन्ट
काजूमा पाइने पोषक तत्वहरूमा एन्टिअक्सिडेन्ट गुण हुन्छ । एन्टिओक्सिडेंटहरू स्वास्थ्यको लागि आवश्यक मानिन्छ, किनकि तिनीहरूले क्यान्सरबाट जोगाउन सक्छन् र हृदय सहित सम्पूर्ण शरीरलाई स्वस्थ राख्न काम गर्दछ ।
१४. स्वस्थ छालाको लागि काजू
काजूमा भिटामिन–ई जस्ता प्रोटिन र एन्टिअक्सिडेन्टहरू हुन्छन्, जसले छालाको स्वास्थ्य र सौन्दर्यलाई बढावा दिन र छालामा बढ्दो उमेरको असरलाई रोक्न फाइदाजनक हुन्छ। साथै, तिनीहरूले छालालाई झुर्रियाँ र सूर्यको हानिकारक किरणहरूबाट जोगाउन सक्छन् ।
१५. कपालको लागि काजू
काजूमा म्याग्नेसियम, जिंक, आइरन र फस्फोरस जस्ता पोषक तत्वहरू पाइन्छ । काजूमा पाइने यी सबै पोषक तत्वहरूले कपाललाई पोषण दिनुका साथै कपालको चमक र बलियो बनाउन मद्दत गर्छ ।
