आज मे २९ अन्तराष्ट्रिय सगरमाथा दिवस, ७१ वर्षअघि सगरमाथाको शिखरमा मानव पाइला पुगेको दिन विभिन्न कार्यक्रम गरेर मनाइने गरिन्छ ।
सरकारले सन् २००८ देखि मे २९ लाई अन्तर्राष्ट्रिय रुपमै सगरमाथा दिवस मनाउन निर्णय गरेपछि यो दिन विश्वव्यापि हुदै गएको छ ।
आज १७ औँ अन्तर्राष्ट्रिय सगरमाथा दिवस तथा सगरमाथा आरोहणको ७१ औँ वर्षगाँठ मनाइँदै छ । यस वर्ष सरकारले ‘विश्वको सर्वोच्च शिखर सगरमाथा ः नेपालको पहिचान र गौरव भन्ने नारा तय गरेको छ ।
सन् १९५३ मा नेपालका तेञ्जिङ नोर्गे शेर्पा र न्युजिल्याण्डका सर एडमण्ड हिलारीले पहिलोपटक सगरमाथा आरोहण गरेका हुन् । त्यसपछि सुरुभएको विश्वमै सबैभन्दा अग्लो आठ हजार ८ सय ४८ मिटर भन्दा अग्लो हिमाल सगरमाथा अरोहणमा पछिल्ला दुई दशकमा निकै आकर्षण बढेको छ ।
सगरमाथा आरोहणको सात दशक लामो यात्रामा सन् २०२२ सम्म सात हजार २२६ स्वदेशी तथा विदेशी पर्वतारोहीले सगरमाथा चढेर साहसिक विजय यात्रा पूरा गरिसकेका छन् । जसमध्ये ५१९ जना महिला रहेका छन । आरोहणका क्रममा तीन सयभन्दा बढीको निधन भएको छ ।
सगरमाथा आरोहणको इतिहासमा २०७२ मा महाभूकम्प र २०७७ मा कोरोना महामारीका कारण कुनै मानव पाइला सगरमाथा चुचुरोमा पुगेनन् ।
त्यस्तै २०७१ को वसन्त ऋतुमा हिमपहिरो गएका कारण आरोहण रोकिएको थियो । पर्यटन विभागले प्रकाशन गरेको ‘माउन्टेनियरिङ इन नेपाल, फ्याक्ट्स एन्ड फिगर–२०२३’ का अनुसार सन् २०२२ सम्म ३६ वटा विषयमा सगरमाथामा कीर्तिमान कायम गरिएको छ ।
पछिल्लो पटक सगरमाथाको ३०औँ पटक आरोहणको विश्व कीर्तिमान कामिरिता शेर्पाको नाममा छ । ०००
